W dzisiejszych czasach znalezienie dobrego i uczciwego pracownika nie jest rzeczą prostą. Jeżeli pracownik w sposób transparentny i oczywisty łamie ustalenia umowy o pracę można go jednak ukarać. Najostrzejszą formą walki z pracownikiem, który łamie przepisy prawa pracy jest nagana. Jest to forma ukarania pracownika, która odbija się na jego dalszym życiu zawodowym, ponieważ nagana wpisywana jest do akt pracownika. Określa ją artykuł 108 Kodeksu pracy, w związku z tym zastosować ją można tylko w niektórych, określonych przypadkach.

Ogólnie rzecz ujmując naganę można dać pracownikowi za bardzo poważne i rażące łamanie regulaminu pracy. Do tego typu zachowania pracownika należy między innymi łamanie przepisów przeciwpożarowych, bezpieczeństwa oraz higieny pracy oraz zaburzania porządku i organizacji w pracy. Do podstawy, aby pracownikowi wystawić naganę należą również nieterminowe przyjścia i wyjścia z pracy oraz wszelkiego rodzaju nieusprawiedliwione nieobecności. Dotyczy to również pracowników, którzy bez wcześniejszego powiadomienia i zgody opuszczają stanowisko pracy. Także notoryczne palenie w miejscach do tego nieprzeznaczonych jest podstawą do tego, aby taką naganę pracownikowi wystawić.

Aby nagana była skuteczna, należy ją w odpowiedni sposób sporządzić. Nagana dla pracownika wzór powinna być napisana według ściśle określonych reguł. Przede wszystkim powinna być jednak napisana i dostarczona w dwóch kopiach dokumentu. Jeden z nich trafia do akt osobowych pracownika, drugi natomiast do jego rąk własnych. Nagana obowiązuje przez rok, to znaczy, że jeżeli została pracownikowi wystawiona, a ten przez cały kolejny rok nie dopuści się ponownie przekraczania swoich uprawnień, powinna zostać wymazana.

Odpowiednio sporządzona, pisemna nagana powinna zawierać przede wszystkim określenie rodzaju naruszenia przez pracownika jego obowiązków. Należy więc w odpowiedni sposób przedstawić i udokumentować przebieg łamania przez pracownika zasad oraz określić dokładnie czas i miejsce, w którym do tego zajścia doszło. Należy również zawrzeć informację mówiącą o tym, że pracownik może zgłosić sprzeciw i odwołać się od tej decyzji. Należy jednak określić termin, w którym takowy sprzeciw musi zostać przez ukaranego pracownika dostarczony. Jeżeli sprzeciw wniesiony przez pracownika zostanie odrzucony, ten może oddać sprawę do odpowiedniego sądu, który rozważy zasadność kary.

Wystawienie nagany jest bardzo niekorzystnym dla pracownika sposobem jego ukarania. Pracodawcy niechętnie więc decydują się na taki krok. Są jednak sytuacje, w których wina i przewinienia pracownika są zbyt duże, a wszystkie inne sposoby dotarcia do niego nie zdają rezultatu. Pracodawca czasami zostaje więc niejako zmuszony do ukarania jego pracownika. Aby nagana była skuteczna należy ją sporządzić i dostarczyć w odpowiedni sposób. Istnieją jednak wzory, które można wykorzystać. Należy przy tym pamiętać, że nagana powinna być sporządzona w dwóch egzemplarzach i powinno się w niej zawrzeć informację o możliwości wniesienia przez pracownika sprzeciwu od tej decyzji.